miércoles, 25 de diciembre de 2013

CNT 1314. La aventura de un poeta

Italo Calvino
(1923-1985)


la aventura de un poeta
      Las orillas del islote eran altas, rocosas. Encima crecía la mancha baja y tupida de la vegetación que resiste la cercanía del mar. En el cielo volaban las gaviotas. Era una isla pequeña próxima a la costa, desierta, sin cultivar: en media hora se le podía dar la vuelta en barca y hasta en bote de goma, como el de los dos que se acercaban, el hombre que remaba tranquilo, la mujer acostada tomando el sol. Al aproximarse en hombre aguzó la oreja.
      —¿Has oído algo? —preguntó ella.
      —Silencio —dijo—. Las islas tienen un silencio que se oye.
      En realidad todo silencio consiste en la red de menudos ruidos que lo envuelve: el silencio de la isla se diferenciaba del silencio del tranquilo mar circundante porque estaba recorrido por murmullos vegetales, cantos de pájaros o un brusco rumor de alas.
      Abajo, al pie de las rocas, el agua, aquel día sin una ola, era de un azul intenso, límpido, atravesada hasta el fondo por los rayos del sol. En la escollera se abrían bocas de cavernas, y los dos del bote se acercaban perezosamente a explorarlas.
      Era una costa del sur, poco afectada todavía por el turismo, y los dos bañistas venían de fuera. Él era un tal Usnelli, poeta bastante conocido; élla, Delia H., una mujer muy bella.
      Delia era una admiradora del sur, apasionada, francamente fanática, y tendida en el bote hablaba con continuo transporte de todo lo que veía, y quizá también en cierto tono de polémica porque le parecía que Usnelli, recién llegado a aquellos lugares, participaba de su entusiasmo menos de lo debido.
      —Espera —decía Usnelli—. Espera.
      —¿Espera qué? ¿Quieres algo más hermoso que esto? —decía ella.
      Él, desconfiado (por naturaleza y por educación literaria) de las emociones y las palabras que otros ya habían hecho suyas, habituado más a descubrir las bellezas escondidas y espúreas que las manifiestas e indiscutibles, estaba sin embargo con los nervios de punta. La felicidad era para Usnelli un estado de suspensión, de esos que se han de vivir conteniendo la respiración. Desde que se había enamorado de Delia veía en peligro su cautelosa, avara relación con el mundo, pero no quería renunciar a nada ni de sí mismo ni de la felicidad que se le ofrecía. Ahora estaba alerta, como si cada grado de perfección que la naturaleza circundante alcanzaba —un decantarse del azul del agua, una transformación del verde de la costa en ceniciento, la alerta de un pez que asomaba justo allí donde era más lisa la superficie del mar—, sólo sirviera para preceder otro grado más alto, y así sucesivamente, hasta el punto en que la línea invisible del horizonte se abriera como una ostra revelando de pronto un planeta distinto o una palabra nueva.
      Entraron en una gruta. Al principio era espaciosa, casi un lago interior de un verde claro, bajo una alta bóveda rocosa. Más adelante se estrechaba en na oscura galería. Con el remo el hombre hacía girar el bote sobre sí mismo para gozar de los diversos efectos de la luz. La de afuera, que se metía pr la grieta irregular de la entrada, deslumbraba con sus colores avivados por el contraste. Allí el agua irradiaba, y las láminas de luz rebotaban hacia arriba, contrastando con las blandas sombras que se alargaban desde el fondo. Reflejos y manchas de luz comunicaban a la roca de las paredes y de la bóveda la inestabilidad del agua.
      —Aquí comprendes a los dioses —dijo la mujer.
      —Hum —dijo Usnelli. Estba nervioso. Su mente, habituada a traducir las sensaciones en palabras, ahora nada, no conseguía formular ni una sola.
      Se internaron. El bote dejó atrás un bajío: el dorso de una roca al ras del agua; ahora flotaba entre los escasos fulgores que aparecían y desaparecían a cada golpe de remo: el resto era sombra espesa; las palas tocaban de vez en cuando una pared. Mirando hacia atrás Delia veía el ojo azul del cielo abierto cuyos contornos cambiaban continuamente.
      —¡Un cangrejo! ¡Grande! ¡Allí! —gritó, levantándose.
      —“¡...grejo! ¡...iii!” —retumbó el eco.
      —¡El eco! —exclamó contenta, y se puso a gritar palabras en las tenebrosas bóvedas: invocaciones, versos—. ¡Tú también! ¡Grita tu nombre! ¡Pide un deseo! —le dijo a Usnelli.
      —Ooo.. —hizo Usnelli—. Ehiii... Ecooo...
      De vez en cuando la barca se arrastraba por el fondo. La oscuridad era más espesa.
      —Tengo miedo. ¡Dios sabe cuántos bichos habrá!
      —Todavía se puede pasar.
      Usnelli se dio cuenta que avanzaba hacia la oscuridad como un pez de los abismos que huye de las aguas iluminadas.
      —Tengo miedo, volvamos —insistió ella.
      También a él, en el fondo, el gusto por lo horrible le era ajeno. Remó hacia atrás. Al volver al lugar donde la gruta se ensanchaba, el mar se volvió de cobalto.
      —¿Habrá pulpos? —dijo Delia.
      —Se verían. Está límpido.
      —Entonces voy a nadar.
      Se dejó caer desde el bote, se apartó, nadaba en el lago subterráneo, y su cuerpo parecía unas veces blanco (como si la luz lo despojara de todo color propio), otras del azul de aquella pantalla de agua.
      Usnelli había dejado de remar: seguía conteniendo la respiración. Pare él, estar enamorado de Delia había sido siempre así, como en el espejo de esa gruta: haber entrado a un mundo más allá de la palabra. Por lo demás, en todos sus poemas, jamás había escrito un verso de amor; ni uno.
      —Acércate —dijo Delia. Mientras nadaba se había quitado el trapito que le cubría el pecho; lo arrojó por encima de la borda del bote—. Un momento. —Se quitó también el otro pedazo de tela sujeto a las caderas y lo pasó a Usnelli.
      Ahora estaba desnuda. La piel más blanca en el pecho y en las caderas casi no se distinguía, porque todo su cuerpo difundía una claridad azulada, de medusa. Nadaba de costado, con un movimiento indolente, la cabeza (una expresión fija y casi irónica de estatua) apenas al ras del agua, y a veces la curva de un hombro y la línea suave del brazo extendido. El otro brazo, con movimientos acariciadores, cubría y descubría los pechos altos, tendidos hacia el vértice. Las piernas apenas batían el agua, sosteniendo el vientre liso, marcado por el ombligo como una huella leve en la arena, y la estrella como de un fruto de mar. Los rayos del sol que reverberaban bajo el agua la rozaban, ya vistiéndola, ya desnudándola del todo.
      De la natación pasó a un movimiento que parecía de danza; suspendida en el agua a media profundidad, sonriéndole, extendía los brazos en una blanda rotación de los hombros y las muñecas; o bien, con un empujón de la rodilla hacía asomarse un pie arqueado como un pequeño pez.
      Usnelli, en el bote, era todo ojos. Comprendía que lo que ese momento le ofrecía la vida era algo que no a todos les es dado mirar con los ojos abiertos, como el corazón más deslumbrador del sol. Y en corazón de ese sol había silencio. Todo lo que allí había en ese momento no podía traducirse en ninguna otra cosa, quizá ni siquiera en un recuerdo.
      Ahora Delia nadaba de espaldas, emergiendo hacia el sol, en la boca de la gruta. Avanzaba con un ligero movimiento de brazos hacia el mar abierto y debajo el agua iba cambiando gradualmente de azul, cada vez más clara y luminosa.
      —¡Cuidado, cúbrete! ¡Se acercan unas barcas, allá fuera!
      Delia ya estaba en los escollos, bajo el cielo. Se metió debajo del agua, extendió el brazo, Usnelli le tendió las exiguas prensas, ella se las sujetó nadando, volvió a subir al bote.
      Las barcas que llegaban eran de pescadores. Usnelli reconoció a algunos del grupo de gente pobre que pasaban la estación de la pesca en aquella playa, durmiendo al abrigo de unos escollos. Les salió al encuentro. El hombre que remaba era el joven, taciturno en su dolor de muelas, la gorra blanca de marinero encajada sobre los ojos estrechos, remando a tirones como si cada esfuerzo que hacía le sirviera para sentir menos el dolor; padre de cinco hijos; desesperado. El viejo iba en la popa; un sombrero mexicano de paja coronaba con una aureola toda deshilachada la figura flaca, los ojos redondos y muy abiertos, en otro tiempo quizá por soberbia fanfarrona, ahora por comedia de borrachín, la boca abierta bajo los bigotes caídos, todavía negros; limpiaba con cuchillo los mújoles que habían pescado.
      —¿Buena pesca? —gritó Delia.
      —Lo poco que hay —contestaron—. Es el año.
      A Delia le gustaba hablar con los lugareños. A Usnelli, no (“frente a ellos”, decía, “no me siento con la consciencia tranquila”, se encogía de hombros y todo terminaba ahí).
      Ahora el bote se acostaba a la barca, cuyo barniz descolorido y surcado de grietas se levantaba en pequeñas escamas, y el remo atado con una anilla de cáñamo al escalmo gemía cada vez que frotaba la madera astillada de la borda, y una pequeña y herrumbada ancla de cuatro puntas se había enganchado bajo la tabla estrecha del asiento en una de las nasas de mimbre erizadas de algas rojizas, secas quien sabe hacía cuanto tiempo, y sobre el montón de redes teñidas de tanino y bordeadas de redondas tajadas de corcho, centelleaban en sus filosas envolturas de escamas, ya de un gris mortecino, ya de un turquesa resplandeciente, los peces boqueantes; las branquias todavía palpitaban mostrando, debajo, un rojo triángulo de sangre.
      Usnelli seguía callado, pero esta angustia del mundo humano era lo contrario de la que le comunicaba poco antes la belleza de la naturaleza: así como allá le faltaban las palabras, aquí una avalancha de palabras se precipitaba en su cabeza: palabras para describir cada verruga, cada pelo de la flaca cara mal afeitada del pescador viejo, cada plateada escama de mújol.
      En la orilla había otra barca en seco, volcada, sostenida por caballetes, y de la sombra salían las plantas de los pies descalzos de unos hombres dormidos, los que habían estado pescando durante toda la noche; cerca, una mujer toda vestida de negro, sin cara, ponía una olla sobre un fuego de algas, del que subía una larga humareda. La orilla en aquella cala era de guijarros grises; las manchas de colores desteñidos eran los delantales de los niños que jugaban, los más pequeños vigilados por las hermanas mayorcitas y regañonas, y los mayores y más despabilados, con cortos calzones hechos de viejos pantalones de adulto, corrían arriba y abajo entre los escollos y el agua. Más lejos empezaba a extenderse una orilla de arena recta, blanca y desierta, que de un lado se perdía en un cañaveral ralo y en terrenos baldíos. Un joven vestido de fiesta, todo de negro, incluso el sombrero, con el bastón al hombro y un ato colgando, caminaba junto al mar a lo largo de la playa, marcando con los clavos de los zapatos la friable costa de arena: seguramente un campesino o un pastor de un pueblo del interior que había bajado a la costa para ir a algún mercado y que seguía el camino pegado al mar buscando el alivio de la brisa. El ferrocarril mostraba los hilos, el terraplén, los postes, la cerca, después desaparecía en un túnel y volvía a empezar más adelante, desaparecía, salís nuevamente, como las puntadas de una costura irregular. Por encima de los guardacantones blancos y negros de la carretera, asomaban unos olivos bajos; más arriba las colinas se cubrían de brezo, pastos y matorrales o solamente de piedras. Un pueblo encastrado en una grieta entre aquellas alturas se alargaba hacia arriba, las casas una sobre otra, separadas por calles en escalera, empedradas, hundidas en el medio para que corriera el arroyuelo de deyecciones de mulo, y en los umbrales de todas las casas había cantidad de mujeres, viejas o envejecidas, y en los pretiles, sentados en fila, cantidad de hombres, viejos y jóvenes, todos en camisa blanca, y en medio de las calles en escalera los niños jugando en el suelo y algún muchachito mayor tendido a través con la mejilla apoyada en un peldaño, durmiendo allí porque estaba un poco más fresco que dentro de la casa y olía menos, y posadas en todas partes y volando nubes de moscas, y en cada muro y en la orla de papel de periódico que cubría el manto de cada chimenea, el infinito punteado de excremento de mosca, y a Usnelli le venían a la mente palabras y más palabras, apretadas, entrelazadas las unas sobre las otras, sin espacio entre las líneas, hasta que poco a poco era imposible distinguirlas, eran una maraña de la que iban desapareciendo incluso los menudos ojales blancos y sólo quedaba el negro, el negro más total, impenetrable, desesperado como un grito.

miércoles, 18 de diciembre de 2013

CNT 1314. EUSKERA. 2013.12.18 Ipuin entsalada

Beno, gabonak iristear dira... eta ipuin entsaladak ederrak dira polboroi eta turroiekin tartekatzeko...
Hartu eta nahastu... Gabon paketsu eta Urte berri zoriontsu izan!!


1.     Txanogorritxu
Ama, amona, otsoa, txanogorritxu, ehiztaria

2.     Hansel eta Gretel
Hansel, Gretel, sorgina, amaordea, aita

3.     Pinotxo
Pinocho, Gepeto, Pepito grillo, Zirkoko jabea “stronboli”

4.     Edurnezuri eta 7 ipotxak
Edurnezuri, 7 ipotxak, ehiztaria, amaordea-sorgina, printzea

5.     Ahatetxo itxusia
Ahatetxo itxusia, ahateak,  zisneak, azeria,

6.     Hiru Txerrikumeak
Lastotxerri, Egurtxerri, Harritxerri, otsoa


7.     Zazpi antxumeak
Zazpi antxumeak, ama, otsoa


8.     Katu botaduna
Aita, bi anaiak, katua, ogroa, erregeak, printzesa


9.     Errauskine

Errauskine, ahizpaordeak, amaordea, printzea, amabitxia

Jasotako ariketak.....

Ipuinentsalada

Otsoak begi bat ireki zuen aurrena, gero bestea. Sekulako karga sentitzen zuen sabelean. Egarria ere hala zuen, sekulakoa. Baldar, ondo kostata altxa eta gertuko errekara abiatu zen ur-trago bila. Makurtu zenean, sei antxumeek ordezkatu zituzten harrien pixuak bultzatuta, uretara erori zen.

Urak buelta eta gira eraman zuen errekan behera, ur-bareetan bukatu zuen arte. Orduan altxa ahal izan zen eta basoan barrena abiatu zen. Kilometro batetara Hansel eta Gretel, anai-arrebak topatu zituen etxeko bidea aurkitu ezinean. Elkarrekin jarraitu zuten geroz eta baso itxiagoan.

Urrengo bidegurutzean Txanogorritxorekin topo egin zuten. Otsoak haren saskian pausatu zituen begiak, labana irudikatzen zuen bertan. Sabelean berriz, geroz eta pixu andiagoa sentitzen zuen. Aldiz, haren lasaitasunak basoaren erdian  asko harritu zituen bi anaiak.

-Txanogorritxo, hor barruan dezun laban horrekin zart egingo al didazu tripazaharra arintzeko? -otsoak galdetu zion.

Gaztetxoa ahozabal gelditu zen itsusi hark esandakoarekin. Bera ez zen neskatilla ausart horietako bat, ez beintzat halako triskantza egiteko ainbat! -Amona zai daukat- esan eta alde egin zuen.

Aurrera jarraitu zuten eta basoaren argigune batean etxe polit bat azaldu zen. Jateko modukoa! Guztiz gosetuak dagoeneko, etxearen zati eder bat irentsi zuten.

Sorgin itsusi bat azaldu zen barrendik. Otsoa aureratu zitzaion eta  hitz goxoekin esan zion nola, bitxi ederrez betea zeukan sabela eta ia ebakiko  zizkion tripabarrenak.Sorginak itsu-itsuan eskatutakoa egin zuen eta harrietatik libratu zuen otsoa. Bitxien itxaropenean zegoen hura, ahozabal gelditu zen harriduraz. Orduan Hanselek haietako harri bat artu eta atso-zaharra kopetaren erdian jo zuen. Lurrera ziplo erori zen. Denen artean atso-zaharrak berak  piztua zeukan labean sartu zuten.

Etxe hura nahiko atsegina irudi zitzaien bizitzeko eta bertan armoni ederrean gelditzea erabaki zuten hirurek, udaberria iritsi arte.


                                                                                marigurutz

******
PINOTXOREN PIPARRA                                                  
   Egunsenti  berriaren argiak Pinotxo esnatu zuen. Azkar jeiki zen, gosaldu zuen eta kartila motxilan sartu zuen.
   Bere aita Gepettori musu bat eman zion. Aitak esan zion erne egoteko eskolan eta ondo portatzeko, eta oraindik denbora bazuela berari zeozer laguntzeko. Pinotxok  erantzun zion berari gustatzen zitzaiola garaiz iristea eta bazihoala.
   Eskolako bidea hartu zuen. Zein egun zoragarri aldarrikatzen zuen naturak!. Zelaiak lorez beteta zeuden, txoriek kantari tristura aldentzen zuten, belar usaintsuen usainek kalea lurrintzen zuten. Nola Joan eskolara egun hartan ,espetxe bat  ematen bait zuelako eta gainera ez entzuteagatik maixuaren abots zorrotza ..!
   Erabaki bat hartu zuen : lakuko bidea hartzea . Momentu hartan ahaztu egin zitzaion bere aitaren aholkuak eta bakarrik kontutan hartzen zituen bere desioak .
  Eskolako bidetik desbideratu zen ,ikaskideen atentzioa ez berpizteko ezta ere kalean zebilen jendearena, nahiz eta  ordu hartan oso gutxi izan. Anonimotasunean egin nahi zuen. Bakardadeak ez zion beldurrik ematen , berarentzako lagun bat zen .
   Lakurantz abiatu zen , gurdien bidea hartu ordez basoarena hartu zuen. Alaitasunez gainezka ,batzutan saltoka, joaten zen. Noizbehinka matxinsalto bat hartzen zuen eta ,ikusi ondoren, askatzen zuen .
   Halako batean belar altuen artean izkutaturik gelditu zen, basoa zeharkatuta bazuen , eta orain lakuaren ondoko zelaian zegoen Erdi lokartuta bazegoela ondoko bidetik zetozkion abots ozenkiek bere atentzio berpiztu zuten.
   Begiratu eta zer ikusi zuen: katu dotore bat, bota luze batzuz jantzita, sonbreilu  bat eskuan zuela erreberentzia bat egiten karruajean zegoenari .
   Karruajeko jaunak , keinu batez agindu bat eman zion gidariari. Hau eserlekutik jaitsi eta katuarekin lakura Joan ziren .Han uran zegoen gizon bat atera zen eta eman zioten arropa janzteko. Gero guztiak itzuli eta karruajera igo  ziren eta  jarraitu zuten bidaia.
   Pinotxo, alde egin zutenean, bere izkutalekutik atera zen eta beraiek Joan ziren bidetik Joan zen. Bideko bi aldeetan baserritarrak belarra mozten ari ziren. Zelaietatik zetorren usain gozoak ongi etorri ematen zion alderdi ezezagun hoietara.
   Pixka bat ibili ondoren gerizondo batera iritsi zen. Han, zeukan gosea, gereizak jaten ,asetu zuen. Gero lo geratu zen.
    Karruajen baten gurpilen zaratek esnatu zuten. Barruan neska ezinpolitago bat zegoen. Begirada kupidagarria bota zion neskak. Pinotxok pentsatu zuen bera oso zikina zegoelako izango zela. Pinotxoren bihotzak izugarrizko taupadak ematen zuten, orduan konturatu zen zer zen maitemindua izatea. Neskaren irudia bere baitan geratu zen eta ,nekatu arte, beraien atzetik Joan zen . Neka, neka eginda zegoenean zirku baten aurrean zegoen. Karruaje ia ez zen ikusten.
  Zirkoko Karparen lonaren azpitik sartu zen eta aurrean zegoen eserleku batean eseri zen. Aztia atera zenean norbaiten laguntza eskatu zuen .Bera Joan zen.
   Han egon zen Pinotxok aztiaren txanotik sartu eta irten guztien parren artean. Hain arrakasta haundia izan zuen non funtzioa bukatu zenean zirkoko jabeak esan zion beraiekin geratu behar zela.
   Bera ez zen ausartu ezetza ematera baina denak, lotan zeundela, berak alde egin zuen.
   Herriko enparantzako dorrean gaueko 12ak jotzen ari zirela, karruajek eramaten zuen neska berriro pasatu zen. Berak keinu bat egin zion  eskuarekin gelditzeko eta berarekin eramateko.
-Sentitzen dut baina oso presaka gaude, ezin dugu gelditu- esan zion emakume polit hark irrifartsu eta urduri.
  Pinotxok bere aita maitea gogoratu zuen. Etxea itzultzeko gogoa zeukan baina dena iluna zegoen eta ezin zen ezer ikusi.
   Txabola batean gaua pasatzeko lekua aurkitu zuen. Hango zaldi zaharrenak hil egin behar zutela, hurrengo egunean berarekin eramateko eskatu zion.
   Egunsentiko lehenengo argiekin Pinotxoren etxera abiatu ziren. Pinotxo zaldiaren gainean Joan zen. Pottoto deitzen zion eta bidain, Gepettori buruz hitz egiten zion.
   Pottoto  konturatu zen zenbat maitatzen zuen, eta bera ezagutzeko gogoa esnatu zitzaion.
   Bidean pasatu ziren gaztelu baten ondotik festa bat ospatzen ari zirela musika entzuten zen.
   Azkenean Pinotxoren herrira iritsi ziren gaua iristear zegoela. Han zegoen Gepetto, etxe sarrerako bankuan eserita, aurpegia triste.
    Baina bera ikustean ,bai pozaz gainezka jarri zela.
   Besarkada batean lotu ziren  eta Gepettok egindakoa barkatu zion berriro ez egiteko eskatuz.
  Pottoto beraeikin bizitzera geratu zen eta enkarguetarako ibiltzen zuten. Eta hirurok sendi zoriontsu bat osatzen zuten denen mirespenerako.


                                                                                                                  EGUNSENTIA

*******************



SORGINAREN SEMEA

Duela hirurehun urte, baso zabalaren erdian erresuma txit eder bat zegoen eta bertako gaztelu xarmangarri batean, Sigrid eta Arturo errege-erreginak bizi ziren bi alabatxo ederrekin;  Errauskine eta Edurnezuri, nor baino nor politagoa.
Bat batean Sigrid erregina zaldiz paseotxo bat ematen ari zela, bahitua izan zen. Antza denez, basoko sorginak bere gaztelura eraman zuen bertan giltzapetuta uzteko.
Sorginak Gargamel izeneko  seme bat zuen, arras itsusia. Arturo erregearekin tratu bat egin nahi zuen: bere seme Gargamel Errauskine edo Edurnezurirekin ezkontzeko hitza eman arte, ez zuen Sigrid askatzeko asmorik.
Arturok hiru gau eta hiru egun pasa zituen loak hartu gabe irtenbide garbi bat bilatu nahian. Azkenean, Merlin magoari aholkua eskatu zion. Hark bi plan martxan jartzeko animatu zuen gure Arturo.
Biharamunean, Arturo eta Merlinek Edurnezuri atso zaharrez mozorrotu zuten eta sorginaren etxera bidali zuten pozoindutako sagarrez betetako saski batekin.
Edurnezurik gazteluko atea jo zuen:
-       Zer behar du atso zahar horrek?
-       Sagar hauek oparitzera natorkizu
-       Zoaz etorri zaren tokitik, itsusia baino itsusiagoa baitzara!!
Atea sudur aurrean itxi zion mespretxuz josia.
Hurrengo egunean, dantzaldi bat antolatu zuten alboko printzipearen jauregian, izan ere Arturok aspaldi jakin bazekien sorgina Ken printzipearekin maitemindua zegoela.
Sorginak Merlin eta Arturok bidaliako gonbitea onartu egin zuen eta bere buruari sorginkeria bat egin zion: gaueko 12ak arte dantzaldiko neskarik hoberena bihurtuko zuen. Poz- pozik abiatu zen sorgina dantzaldira Gargamel Sigrid zaintzen utziz.
Arturok Errauskine bidali zuen sorginaren gaztelura Gargameli ziria sartzeko. Berarekin ezkonduko zela esateko agindu zion, honela Sigrid aske uzteko.
Errauskinek gazteluko atea jo eta Gargamelek atea ireki zion. Errauskine zur eta lur geratu zen, ia arnasik gabe. Zelako itsusia zen Gargamel gizajoa!!
Gure Errauskine errukitu egin zen eta ideia bat otu zitzaion.
Bitartean, sorgina dantzaldian zen Ken printzipearekin. Aretoko erloju nagusia begiratu eta…hara!!! Bost minutu falta ziren gaueko hamabietarako. Korrika irten zen eta kristalezko zapata eskaileran behera galdu zuen.
Errauskinek , Edurnezuri , aita eta Merlinekin hitz egin zuen bere ideiari buruz. Ondorioz, Arturo sorginarekin harremanetan jarri zen.
Sorginak tratua onartu zuen. Merlinek bere seme Grgamel printze eder batean bilaktuko zuen Sigrid aske uztearen truke.
Denak sorginaren gazteluan bildu ziren tratua aurrera eramateko. Txanpainarekin ospatzen ari zirela , gazteluko atea jo zuten. Ken printzipea zen, kristalezko zapata eskuan zuela


***********

TXANOGORRITXU,   HIRU   TXERRITXOAK    ETA    ZAZPI ANTXUMEAK
Bazen lurralde miresgarria bezain liluragarria, non bertako pertsonak zein abereak bake ederrean bizi ziren, inongo kezkarik gabe.
Baina uda sargoi eta lehor batean, bere artaldetik galdutako otso zahar goseti bat lurralde eder hartan agertu zen, hango bizidunak jan-nahian: gizakiak zein animaliak izan. 
Lurralde baketsu hartan ba zen etxalde handi bat, non Txanogorritxu izeneko neska polit bat bere amatxorekin bizi zena. Txakurrik ez bazuten ere, bazituzten hiru txerritxo baso-aldean, zazpi antxume zein baino maitagarriagoak eta hauen ama. 
Txanogorritxu etxeko abere guztiekin jolastu ez ezik, bere anai-arrebak izango balira bezala maitatzen zituen, bihotz-bihotzez. Baina beti ezin zuen haiekin ibili, bada, basoaren beste aldean amona bizi zitzaien, eta hari bi egunetik behin amak prestatutako jana eraman behar izaten zion. 
--Zoaz amonaren etxera eta eramaiozu otar hau janarekin  --agindu zion amak egun hartan ere, bestetan bezalaxe.  
--Amonarekin badaukat bazkaltzea, ama? --galdetu zion Txanogorritxuk. 
--Baina garaiz etorri. Bada atzo gauean otso baten alarauak aditu nituen.
--Bai!, bai! Zu lasai, ama.   
Otso zaharrak ikusi zuenean Txanogorritxu bazihoala amonaren etxera, eta jakinda neskaren amak erren egiten zuela eta makulu batez lagundurik ibiltzen zela, hiru txerritxoak jateko asmoz hurbildu zen basora. Ahal zuen zarata txikiena eginez zihoan erdi makurturik, sabela ia lurra joz.  
Hiru txerrikumeek aspalditik usaindu omen zuten otso maltzur bat zebilela inguruan. Erne eta adi zeuden baso ondoan, ea piztia noiz agertuko zen. Izan ere, dena antolatuta zeukaten: beraiek gorotza egiten zuten halako putzu handi zabal batean, bada haren aldamenean, zuhaitz erori batean zeuden eserita, otsoaren zain. Ordurako, gorotz-putzua orbelez estalita zeukaten, piztiari ziria sartzeko asmoz. 
--Zer egiten duzue hor eserita, jolastu beharrean? --galdetu zien otsoak.
--Halako ezkur-otoruntza egin dugu, ba hementxe patxada ederrean, atsedena hartzen --erantzun zion txerrikume zaharrenak. 
--Zorte handia duzue ezkurrekin asetzea. Nik ezin ordea! --esan zuen otso tzar gaiztoak, hiru txerritxoak jateko grinaz. 
--Basoan katagorri pila bat dabil eta, nahi izanez gero... --xaxatu zuen txerritxo gazteenak.
--A bai! Nondik joan behar da? Esadazue, arren!
--Ba..., guregana zuzen-zuzen etorri, eta gure atzealdean dagoen bidezidorretik, aurrera joanda --proposatu zion hirugarren txerritxoak. 
Otsoak ezin hobeto hartu zuen proposamen hura. Izan ere, horrela, behin hiru txerritxoengana iristerakoan, hirurak harrapatuko zituen bere atzaparrekin, eta bertan jango ere berehala. 
Gorotz-putzura erori zen ordea, bigarren oinkada ematerakoan. Leporaino kakaztuta agertzen zen, eta ezin putzutik atera, atzeraka txirristatzen zelako. Otsoak alarauak eginez laguntza eskatzen bazuen ere, inor ez zegoen han laguntzeko. Izan ere, hiru txerritxoak etxalderantz lasterka bizian joan ziren, bertan ezkutatzera. 
Ilunabar aldean, Txanogorritxu amonarengandik zetorrela pozik kantari, han non ikusten duen otso tzar gaizto hura hiru txerritxoen gorotz-putzuan, atera-nahian. 
--Arren!, lagundu nazazu hemendik ateratzen, andereño polit hori --errukitu zion otsoak, etsi-etsi eginda. 
--Nolatan zaude gorotz-putzuan, otso jauna? --galdetu zuen Txanogorritxuk.
--Zera, zuhaitzetako ezkurrei begira ari nintzela, erori naiz konturatu gabe. 
--Orain ezkurrak  jaten hasi gara, ala?
--Besterik ez dagoenean, belarra ere jaten dugu guk --neskari ziria sartu-nahian.
--Hori horrela bada, hor dagoen enborra putzura botako dizut, hortik ateratzen lagundu ahal izateko.
--Mila esker! Mila esker!, neska maitagarri hori.
Ahalegin handia egin behar izan zuen Txanogorritxuk, hango enborra  gorotz-putzura bota ahal izateko. Ondoren, etxaldera bizi-bizi jo zuen, badaezpada ere.   
Baita asmatu ere. Bada otsoaren asmoa Txanogorritxu jatea baitzen, putzutik atera bezain azkar. Kukuak oker jo zion, ordea. Eta beste bi egun itxaron behar izan zuen, Txanogorritxu berriz amonaren etxera joan zenean, zazpi antxumeak harrapatzen saiatzeko.
Bazkalostean, antxume-amak bere zazpi antxumeei esan zien lo-kuluxka egin behar zuela eta berarengandik ez gehiegi urruntzeko. Eta  hauxe ere gaineratu zuen:
--Jakin badakizue, basoan otsoren bat dabilela, ezta?
--Baiiiiiii... --erantzun zuten denek batera.
Hasiera batean zazpi antxumeak amaren inguruan jolasten ibili ziren, ahal zuten zarata txikiena eginez. Baina, pixkanaka-pixkanaka, urruntzen joan, eta ia otsoaren ahoan sartu ziren, konturatzeko. Ene!, a zer nolako ikara.
--Jolasten gabiltza, e...? --galdetu zien otsoak, mingain luzea dantzatuz. 
--Ba bai. Gure amak jolasteko esan digu-eta --erantzun zuen antxume batek.
--Ondo da. Ondo da. Nik ere zuekin jolastea nahiko nuke ba...
--Gordeketan ibiltzen bagara, zer iruditzen zaizu? --galdetu zion beste batek.
--Zuek nahi duzuen bezala.
--Itxi begiak eta hasi kontatzen ehun arte --agindu zion antxume lotsagabeenak.
--Hori gehitxo da, motel! --protestatu zuen otso gosetiak.
--Zuk dituzun hanka arin horiekin... --aurpegiratu zion haietako ausartenak.
--Ondo da. Ondo da. Hastera noa ba. Bat, bi, hiru, lau, bost, sei, zazpi...
Ziztu bizian etxalderantz jo zuten zazpi antxumeek, amaren babesaren bila. Handik laster, denak etxean barruratu ziren otsoarengandik libre. Eta berehala etxeko guztiei, hiru txerritxoak eta Txanogorritxoaren ama ere bertan zeudela sutondoaren aurrean eserita kontuak elkarri esaten, kontatu zieten otso zaharrari egindako amarrua.
Bitartean otsoa oso haserre eta gosez amorratzen, erabaki zuen basora joatea eta Txanogorritxuaren zain gelditzea. Ezin baitzuen itxaron gehiago, ezertxo ere jan gabe egotea. Eta neskatxoa mokadu ederra izango zela, pentsatzen zuen otso  zahar  gosetiak.
--Gaur ere zein pozik zatoz amonaren etxetik? --galdetu zion otsoak, maleziaz.
--Ba, bai! Handik nator otarra piperminez beterik.
--Jateko al dira?
--Noski. Hasieran bizigarri pixka bat izaten da, baina gero eta gehiago jan,  ezin elikagai gozoagoa izan. Dastatzea nahi duzu, otso jauna? --eskaini zion Txanogorritxuk.
--Bihotz-bihotzez eskertzen dizut, polit hori.
Otsoarengana gehiegi hurbildu gabe, saskitik pote handiena piperminez beteta atera, eta irekita belar gainean utzi zion. Lehenengo eskukada ahoratu ondoren, otsoak halako keinu mingarria egin bazuen ere, jaten jarraitu zuen amorru handiz. Baina handi pixka batera, otsoa garrasi batean ura eske hasi zitzaion Txanogorritxuri. Neskak etxaldeko ur-putzua non zegoen esan bezain azkar, hara jo zuen otso egartsuak, eztarria erretzen zitzaiola. Eta bertaratu ondoren, bere burua ur-putzura bota zuen, egarria lehenbailehen asetzeko asmoz.  
Txanogorritxuk horretaz baliatuz, ur-putzuko estalkia itxi zuen giltzarrapo batez giltzatuz. Otsoak barrura salto egiterakoan urak gainezka egin zuenez, bada berehala bertan ito zen. 
Handik gutxira ehiztari bat pasa zen, eta hari otsoa oparitu zioten, piztiaren larrua saltzeko. Ehiztariak bi tiro eman zizkion badaezpada, otsoa berpiztu ez zedin. 
Geroztik, lurralde miresgarri bezain liluragarri hartan, berriz bake ederrean bizi  dira etxalde hartako guztiak.  
Eta ala bazan edo ez bazan sar dadila kalabazan eta atera dadila HERRKO plazan.
                                                                                                         Kukuarri

(bigarren bertsioa)

TXANO   GORRITXO,   HIRU   TXERRITXOAK    ETA    ZAZPI ANTXUMEAK
Bazen lurralde miresgarria bezain liluragarria, non bertako pertsonak zein abereak bake ederrean bizi ziren, inongo kezkarik gabe.
Baina uda sargoi eta lehor batean, bere artaldetik galdutako otso zahar goseti bat lurralde eder hartan agertu zen, hango bizidunak jan-nahian: gizakiak zein animaliak izan. 
Lurralde baketsu hartan ba zen etxalde handi bat, non Txano Gorritxo izeneko neska polit bat bere amatxorekin bizi zena. Txakurrik ez bazuten ere, bazituzten hiru txerritxo baso-aldean, zazpi antxume zein baino maitagarriagoak eta hauen ama. 
Txano Gorritxo etxeko abere guztiekin jolastu ez ezik, bere anai-arrebak izango balira bezala maitatzen zituen, bihotz-bihotzez. Baina beti ezin zuen haiekin ibili, bada, basoaren beste aldean amona bizi zitzaien, eta hari bi egunetik behin amak prestatutako jana eraman behar izaten zion. 
--Zoaz amonaren etxera eta eramaiozu otar hau janarekin  --agindu zion amak egun hartan ere, bestetan bezalaxe.  
--Amonarekin badaukat bazkaltzea, ama? --galdetu zion Txano Gorritxok. 
--Baina garaiz etorri. Bada atzo gauean otso baten alarauak aditu nituen.
--Bai!, bai! Zu lasai, ama.   
Otso zaharrak ikusi zuenean Txano Gorritxo bazihoala amonaren etxera, eta jakinda neskaren amak erren egiten zuela eta makulu batez lagundurik ibiltzen zela, hiru txerritxoak jateko asmoz hurbildu zen basora. Ahal zuen zarata txikiena eginez zihoan, erdi makurturik, sabela ia lurra joz.  
Hiru txerrikumeek aspalditik usaindu omen zuten otso maltzur bat zebilela inguruan. Erne eta adi zeuden baso ondoan, ea piztia noiz agertuko zen. Izan ere, dena antolatuta zeukaten: beraiek gorotza egiten zuten halako putzu handi zabal batean, bada haren aldamenean, zuhaitz erori batean zeuden eserita, otsoaren zain. Ordurako, gorotz-putzua orbelez estalita zeukaten, piztiari ziria sartzeko asmoz. 
--Zer egiten duzue hor eserita, jolastu beharrean? --galdetu zien otsoak.
--Halako ezkur-otoruntza egin dugu, ba hementxe patxada ederrean, atsedena hartzen --erantzun zion txerrikume zaharrenak. 
--Zorte handia duzue ezkurrekin asetzea. Nik haragi presku-preskua behar dut, ordea. Aditzen duzue...! --esan zuen otso tzar gaiztoak, hiru txerritxoak jateko grinaz. 
--Basoan katagorri pila bat dabil, eta nahi izanez gero... --xaxatu zuen txerritxo gazteenak.
--A bai! Zuen haragia bezain goxoa eta samurra izatea, espero dut. Bestela!... Eta nondik joan behar da? Esadazue, arren!
--Ba..., guregana zuzen-zuzen etorri, eta gure atzealdean dagoen bidezidorretik, aurrera joanda --proposatu zion hirugarren txerritxoak. 
Otsoak ezin hobeto hartu zuen proposamen hura. Izan ere, horrela, behin hiru txerritxoengana iristerakoan, hirurak harrapatuko zituen bere atzaparrekin, eta bertan jango ere berehala. 
Gorotz-putzura erori zen ordea, bigarren oinkada ematerakoan. Leporaino kakaztuta agertzen zen, eta ezin putzutik atera, atzeraka txirristatzen zelako. Otsoak alarauak eginez laguntza eskatzen bazuen ere, inor ez zegoen han laguntzeko. Ezen, hiru txerritxoak etxalderantz lasterka bizian joan baitziren, bertan ezkutatzera. 
Ilunabar aldean, Txano Gorritxo amonarengandik zetorrela pozik kantari, han non ikusten duen otso tzar gaizto hura hiru txerritxoen gorotz-putzuan, atera-nahian. 
--Arren!, lagundu nazazu hemendik ateratzen, andereño polit hori --erregutu zion otsoak, etsi-etsi eginda. 
--Nolatan zaude gorotz-putzuan, otso jauna? --galdetu zuen Txano Gorritxok.
--Zera, zuhaitzetako ezkurrei begira ari nintzela, erori naiz konturatu gabe. 
--Orain ezkurrak  jaten hasi gara aho handi horrekin, ala?
--Gizakien zein animalien haragirik ez dagoenean, belarra ere pozik jaten  dugu, aizu! --neskari ziria sartu-nahian.
--Hori horrela bada, hor dagoen enborra putzura botako dizut, hortik ateratzen lagundu ahal izateko.
--Mila esker! Mila esker!, neska maitagarri hori. 
Ahalegin handia egin behar izan zuen Txano Gorritxok, hango enborra  gorotz-putzura bota ahal izateko. Ondoren, etxaldera bizi-bizi jo zuen, badaezpada ere.   
Baita asmatu ere. Bada otsoaren asmoa Txano Gorritxo jatea baitzen, putzutik atera bezain azkar. Kukuak oker jo zion, ordea. Eta beste bi egun itxaron behar izan zuen, Txano Gorritxo berriz amonaren etxera joan zenean, zazpi antxumeak harrapatzen saiatzeko.
Bazkalostean, antxume-amak bere zazpi antxumeei esan zien, lo-kuluxka egin behar zuela eta berarengandik ez gehiegi urruntzeko. Eta  hauxe ere gaineratu zuen:
--Jakin badakizue, basoan otsoren bat dabilela, ezta?
--Baiiiiiii... --erantzun zuten denek batera.
Hasiera batean zazpi antxumeak amaren inguruan jolasten ibili ziren, ahal zuten zarata txikiena eginez. Baina, pixkanaka-pixkanaka, urruntzen joan, eta ia otsoaren ahoan sartu ziren, konturatzeko. Ene!, a zer nolako ikara.
--Jolasten gabiltza, e...? --galdetu zien otsoak, mingain luzea dantzatuz. 
--Ba bai. Gure amak jolasteko esan digu-eta --erantzun zuen antxume batek.
--Ondo da. Ondo da. Nik ere zuekin jolastea nahiko nuke ba...
--Gordeketan ibiltzen bagara, zer iruditzen zaizu? --galdetu zion beste batek.
--Zuek nahi duzuen bezala, baina hemen inguruan ezkutatzekotan, e...!
--Itxi begiak eta hasi kontatzen ehun arte --agindu zion antxume lotsagabeenak.
--Hori gehitxo da, motel! Nik daukadan gosearekin... --protestatu zuen otsoak.
--Zuk dituzun hanka arin horiekin... --aurpegiratu zion haietako ausartenak.
--Ondo da. Ondo da. Hastera noa ba. Bat, bi, hiru, lau, bost, sei, zazpi...
Ziztu bizian etxalderantz jo zuten zazpi antxumeek, amaren babesaren bila. Handik laster, denak etxean barruratu ziren otsoarengandik libre. Eta berehala etxeko guztiei, hiru txerritxoak eta Txano Gorritxoaren amari, bertan baitzeuden sutondoaren aurrean eserita kontuak elkarri esaten, kontatu zieten otso zaharrari egindako amarrua. 
Bitartean, otsoa oso haserre eta gosez amorratzen, erabaki zuen basora joatea eta Txano Gorritxoaren zain gelditzea. Ezin baitzuen itxaron gehiago, ezertxo ere jan gabe egotea. Eta neskatxoa mokadu ederra izango zela, pentsatzen zuen otso  zahar  gosetiak.
--Gaur ere zein pozik zatoz amonaren etxetik? --galdetu zion otsoak, maleziaz.
--Ba, bai! Handik nator otarra piperminez beterik.
--Ni izatez, haragizalea naiz, baina horiek jateko badira...
--Noski baietz! Hasieran bizigarri pixka bat izaten da, baina gero eta gehiago jan,  ezin elikagai gozoagoa izan. Dastatzea nahi duzu, otso jauna? --eskaini zion Txano Gorritxok.
--Bihotz-bihotzez eskertzen dizut, polit hori! --bi esku luze handi haiek luzatuz.
Txano Gorritxo, ordea, otsoarengana gehiegi hurbildu gabe, saskitik pote handiena piperminez beteta atera, eta belar gainean irekita utzi zion. Lehenengo eskukada ahoratu ondoren, otsoak halako keinu mingarria egin bazuen ere, jaten jarraitu zuen amorru handiz. Baina handi pixka batera, otsoa garrasi batean ura eske hasi zitzaion Txano Gorritxori. Neskak etxaldeko ur-putzua non zegoen esan bezain azkar, hara jo zuen otso egartsuak, eztarria erretzen zitzaiola. Eta bertaratu ondoren, bere burua ur-putzura bota zuen, egarria lehenbailehen asetzeko asmoz.  
Txano Gorritxok horretaz baliatuz, ur-putzuko estalkia itxi zuen giltzarrapo batez giltzatuz. Otsoak barrura salto egiterakoan urak gainezka egin zuenez, bada berehala bertan ito zen. 
Handik gutxira ehiztari bat pasa zen, eta hari otsoa oparitu zioten, piztiaren larrua saltzeko. Ehiztariak bi tiro eman zizkion badaezpada, otsoa berpiztu ez zedin. 
Geroztik lurralde miresgarri bezain liluragarri hartan, berriz bake ederrean bizi  dira etxalde hartako guztiak.         
                                                                                    Kukuarri